دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

حاشیه بر مقاله سیزدهم تحریر اقلیدس خواجه نصیر طوسى(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
 حاشیه بر مقاله سیزدهم تحریر اقلیدس خواجه نصیر طوسى: این رساله کوچک در دو صفحه به احتمال درباره مقاله سیزدهم تحریر اقلیدس، از خواجه نصیرطوسى است. نسخه‏اى از آن به شماره 1031 در کتابخانه لیدن موجود است .    ...

رساله فی سمت القبله(اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
   ابن‏ ندیم از این اثر با عنوان «کتاب سمت القبله» یاد کرده است . از این رساله نسخه خطى به شماره 17 / 2457 در کتابخانه ملى پاریس موجود است . کارل شوى این رساله را به همراه ترجمه و شرح آن به چاپ رسانده است .     این اثر، جدولى را که طول و عرض جغرافیایى و انحراف قبله بیش از صد منطقه از سرزمین اسلامى را بیان داشته، دربر دارد. این جدول بعدها به وسیله ابن...

رساله فى احداث الجوّ (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
ابن ‏ندیم این اثر را نام برده و گفته است: «الّفه للمعتضد ». قفطى نیز در تاریخ الحکماء همان مطلب ابن ‏ندیم را تکرار کرده است . به تبع ابن‏ ندیم دیگران نیز گفته ‏اند که ابوالعباس نیریزى این اثر را براى معتضد نگاشت ، امّا همچنان که پیش از این اشاره شد، با توجه به آغاز این رساله به نظر مى‏ رسد که آن را جهت یکى از وزرا نوشته است:      آغاز: بسمله، رساله للنیریزى فى احداث...

شرح احوال محمد بن عبدالکریم نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد بن عبدالکریم نیریزی »
     محمد بن عبدالکریم نیریزى، از کاتبانِ گمنام که در سده هشتم هجرى قمرى مى ‏زیسته است.      نسخه‏ اى از الوافیه فى شرح الکافیه تألیف رکن‏ الدین حسن بن محمد گرگانى (متوفى 717 ه . ق.)، به قلم محمد بن عبدالکریم در دست است که در تاریخ 783 ه . ق. کتابت کرده است. این نسخه به شماره 2725 در کتابخانه ملى تبریز موجود است .  ...

شرح احوال و زندگانی حکیم محمد کاظم نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » حکیم محمد کاظم نیریزی »
      حکیم محمدکاظم از پزشکان و دانشمندان نیریز در سده سیزدهم هجرى قمرى است.      با توجه به نسبت «شیرازى» که برخى به او داده ‏اند و اطلاعاتى که استاد اقبال آشتیانى درباره او به دست داده  و نیز گفته‏ هاى فرصت‏ الدوله درباره نوه ‏اش محمدعلى ، دانسته مى‏شود که این خاندان در شیراز اقامت داشته ‏اند.      استاد عباس اقبال در معرفى نسخه‏اى خطى از قانون ابن‏ سینا او را «محمدکاظم الحسینى المتطبب الشیرازى» خوانده و اطلاعات مفیدى...

رساله در حساب(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
 رساله در حساب: در مجموعه شماره 7189 کتابخانه مجلس شورا از رساله ‏اى با عنوان رساله در حساب تألیف کمال الدین فارسى نام برده شده ولیکن چون مجموعه ناقص است، رساله حساب در آن موجود نیست .  ...

برخى از عالمان گمنام (یا منسوب به) نیریز
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » برخی از عالمان گمنام یا منسوب به نیریز »
     1ـ ابومنصور نیریزى: ریاضى‏دانِ نیریزى که اثرى با عنوانِ فى استخراج کمیت الاجرام المختلطه، از او در کتابخانه گتا موجود است . استاد قربانى احتمال داده که این ابومنصور همانابوالعباس نیریزى باشد .     2ـ فخرالدین عبدالصمد نیریزى: آقاى رکن ‏الدین همایون فرخ در کتاب حافظ خراباتى، بدون ارائه هیچ مأخذى، وى را استاد حافظ دانسته و این بیت حافظ را در شأن او گفته است: شد لشکر غم بى‏ عدد از بخت مى‏ خواهم مدد        ...

کتاب فى العمل بالاسطرلاب الکروى (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
 در منابع متقدم از این اثر نامى به میان نیامده است. امّا مستشرقان از جمله سیمون و سارتن به معرفى آن پرداخته‏ اند. به گفته جورج سارتن در کتاب مقدمه بر تاریخ علم، ابوالعباس نیریزى این اثر را استادانه نوشته و بهترین کتابى است که مسلمانان درباره اسطرلاب کروى تألیف کرده‏ اند. این اثر شامل چهار فصل است: الف - مقدّمه تاریخى و انتقادى ؛ ب - شرح و توضیح درباره اسطرلاب کروى و برترى آن بر اسطرلاب...

شرح احوال شمس الدین بن حافظ نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » شمس الدین بن حافظ نیریزی »
شمس الدین بن حافظ نیریزی، کاتب و خوشنویس قلم نسخ در سده یازده هجری قمری است. نسخه ای از کتاب قواعد الاحکام تألیف علاّمه حلی، به قلم او در دست است. این نسخه به قطع رحلی، عنوان شنگرف، جلد تیماج حنایی مقوایی به قلم نسخ در تاریخ ماه صفر سال ۱۰۵۸ هجری قمری کتابت شده و به شماره ۴۰۲ در کتابخانه آستانه امامزاده عبدالعظیم حسنی در شهر ری موجود است....

شرح احوال محمد حسن نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد حسن نیریزی »
محمدحسن نیریزی، از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزدهم هجری قمری است. در کتاب احوال و آثار خوشنویسان، نامِ او «محمدحسین» آمده  و در فهرست کتابخانه مجلس شورای ملّی به‌اشتباه با عنوانِ «محمدحسن نیّری» از او یادشده است. کتابت نسخه‌ای از زاد المعاد علامه مجلسی از او برجا مانده است. زادالمعاد: تألیفِ محمدباقر مجلسی (متوفی ۱۱۱۰ یا ۱۱۱۱ ه. ق.)، قطع وزیری (۱۴ × ۲۱ سانتی‌متر)، هر صفحه ۱۶ سطر، به خط نسخ و تاریخ ۱۲۴۴ ه. ق. دارای سرلوح شنگرف...